Hierbij bieden wij u de begroting 2026 aan. In deze begroting geven we per programma inzicht in de financiële plannen voor de periode 2026-2029. De basis hiervoor is de kadernota 2026, vastgesteld op 2 juli. De keuzes uit die nota zijn verwerkt in deze begroting.
Politieke en maatschappelijke context
We leven in een onzekere en onrustige tijd. De politieke spanningen en grote maatschappelijke en ruimtelijke uitdagingen vragen om duidelijk en stabiel bestuur. De komende verkiezingen – zowel landelijk als lokaal – kunnen invloed hebben op ons gemeentelijk beleid en de uitvoering daarvan in de komende jaren.
Actuele ontwikkelingen
In de kadernota 2026 hebben we al een aantal belangrijke ontwikkelingen genoemd die financiële gevolgen hebben voor Venray.
Zo speelt de opdracht "Iedereen doet mee" en de overgang van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) naar een nieuwe regionale Omgevingsdienst een rol.
Binnen het sociaal domein zien we dat de zorgkosten sneller stijgen dan gemiddeld, mede door nieuwe prijsafspraken die onze uitgaven verhogen.
Via een raadsinformatiebrief bent u inmiddels geïnformeerd over de gevolgen van de meicirculaire 2025, waarin ook staat wat deze ontwikkelingen betekenen voor onze meerjarenbegroting.
Ook in het ruimtelijk domein zien we (financiële en niet-financiële) uitdagingen. Zoals problemen met het elektriciteitsnet, de stikstofproblematiek, het behoud van waterkwaliteit en de discussie over spuitzonering.
Daarnaast willen we een stevige bijdrage leveren aan de woningbouwopgave. De raad heeft hiervoor al verschillende gebieden aangewezen en ook locaties voor bedrijventerreinen zijn vastgesteld.
Voor het eerst hebben we in deze begroting de verwachte kosten opgenomen voor het verwerven van grond en het voorbereiden van de ontwikkeling van deze gebieden. We verwachten tot en met 2029 ruim € 60 miljoen te moeten investeren, waarvoor extra financiering nodig is. Dit legt extra druk op het meerjarenperspectief en heeft gevolgen voor onze schuldenpositie. Daardoor vallen we mogelijk in een hoger risicoprofiel, wat kan leiden tot strengere accountantscontrole en toezicht door de provincie.
Financieel beeld
De begroting laat vanaf 2028 een tekort zien. Hiermee voldoen we aan de opdracht uit de motie ‘Actieplan sluitende begroting’ om minimaal het jaar 2026 en één of meer jaren van de meerjarenraming structureel sluitend te hebben.
Veel maatregelen zijn echter eenmalig, dus vanaf 2028 moeten we opnieuw keuzes maken. We zullen onze ambities moeten aanpassen, mede door beperkte uitvoeringscapaciteit.
We blijven via de VNG in gesprek met het Rijk over een eerlijke verdeling van taken en middelen. Gemeenten moeten realistisch begroten en het Rijk moet zorgen voor voldoende compensatie.
We verwachten dat het huidige demissionaire kabinet op dit punt weinig meer zal bewegen. Daarom hopen we op duidelijke keuzes van een nieuw kabinet.
De uitwerking van de kadernota 2026, de gevolgen van de meicirculaire 2025 en de verwerking van nieuw genomen besluiten resulteert in het volgende meerjarenperspectief 2026-2029:
Bedragen x € 1.000 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
|---|---|---|---|---|
Meerjarenbegroting 2026 - 2029 | 1.019 | 159 | -5.034 | -6.313 |
Leeswijzer
Een beknopt overzicht van de grootste begrotingsaanpassingen vindt u in de inleiding. Voor een overzicht op hoofdlijnen hebben we de begroting grafisch weergegeven in een afbeelding. Hierop staan de inkomsten en uitgaven van het komend jaar van de programma’s Leven, Wonen, Werken en Besturen. Verder ziet u in een oogopslag hoeveel onze inwoners het komend jaar gemiddeld betalen aan de onroerendezaakbelasting, rioolheffing en de afvalstoffenheffing. Deze afbeelding staat in hoofdstuk 1.
Als college bieden wij u deze meerjarenbegroting aan met een realistische blik op de toekomst.
Het college van burgemeester en wethouders van gemeente Venray.