2.3 Overzicht incidentele baten en lasten

Het uitgangspunt is dat de structurele lasten zijn gedekt door de structurele baten. Incidentele lasten mogen gedekt worden door zowel structurele als door incidentele baten. Hierbij gaat het erom of de aard van een last of baat eenmalig was of jaarlijks terugkerend is. Met de raad is afgesproken dat in zowel de begroting, de eerste bestuursrapportage, de tweede bestuursrapportage en in de jaarrekening afwijkingen worden gerapporteerd.

De notitie incidentele baten en lasten vanuit de BBV is met ingang van 2019 aangescherpt en vraagt om een specifiekere uitwerking dan in het verleden. Tevens is bij onderstaande uitwerking rekening gehouden met de handreiking verduidelijking structurele en incidentele baten en lasten van de Provincie uit 2021. Hierbij is het uitgangspunt gehanteerd dat de inschattingen in de begroting en de realisatie structureel van aard zijn. Alleen uitzonderingen zoals vermeld in de notitie BBV en de handreiking van de provincie zijn verantwoord als incidenteel.

Onderstaand zijn in overeenstemming met alle planning en control documenten de afwijkingen boven de € 50.000 nader toegelicht. Tevens zijn bedragen onder de € 50.000 opgenomen en toegelicht indien zij betrekking hebben op reservemutaties, dit om de aansluiting op alle reservemutaties te behouden.

Toelichting incidentele lasten
SddP Wanssum, Heide en Ysselsteyn
‘Schoon door de poort’ (SddP) heeft als doel dat een dorps- of wijkgemeenschap zelf nadenkt over de toekomst van de centrale ontmoetingsplek en vanuit een gedragen toekomstvisie een plan opstelt en realiseert voor een zelfstandig te exploiteren gemeenschapshuis of wijkcentrum.

Het betreft hier de initiatieven MFC Wanssum, MFC De Schól in Heide en nieuwbouw dorpsaccommodatie Ysselsteyn. De gemeente levert éénmalig in 2026 en 2027 financiële bijdragen voor realisatie van de plannen van derden. Deze bijdragen worden rechtstreeks ten laste van de exploitatie gebracht met een dekking vanuit de algemene reserve.

Toevoeging AR, Mutsaersstichting

Zie de inhoudelijke toelichting hieronder bij ‘Baten’.

Brede Spuk sport en bewegen gezondheidsbevordering

Betreft ‘brede SPUK’ (Regeling specifieke uitkering voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en sociale basis 2023-2026). Een SPUK uitkering heeft een duidelijke en onvoorwaardelijke einddatum, vandaar dat deze baten en lasten zijn aangemerkt als incidenteel.

Spuk criminaliteitspreventie

Betreft een Spuk regeling voor de preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit in het kader van Preventie met Gezag. De middelen (totaal € 1.386.000) hebben een tijdelijk karakter en zijn toegekend voor de periode 1 juli 2024 tot 1 juli 2027.

Landweer, aanleg grondkabel en verkabeling hoogspanningsleiding

Voor de realisatie van een grondwal nabij de woonwijk Landweert, i.v.m. reductie geluidsoverlast A73, is verkabeling van de bestaande hoogspanningslijn een vereiste. Het verleggen van de stroomverbinding wordt uitgevoerd door Tennet en de gemeente Venray draagt voor een deel bij middels een investeringsbijdrage. De totale bijdrage (€ 1,82 mio) wordt in delen betaald over de periode 2025 -2029 en wordt deels gedekt uit de bestemmingsreserve bovenwijkse werken (€ 1 mio) en deels uit de algemene reserve (€ 0,82 mio).  

Crossroads Limburg 2025-202 8

Het stimuleren van de verbinding tussen ondernemers en onderwijs wordt opgepakt binnen het Omgevingsprogramma Economie, met als vertrekpunt "een arbeidsmarkt voor iedereen". Voor de uitvoering is een belangrijke rol weggelegd voor de Triple Helix organisatie 'Crossroads'. Crossroads wordt door de regiogemeenten meerjarig gefinancierd voor de periode 2025-2028. Deze financiering wordt gedekt uit de algemene reserve.

Investeringsagenda/Regiodeal

De lasten betreffen de bijdragen die betrekking hebben op de regiodeal en investeringsagenda. Incidenteel omdat het projectbijdragen betreffen van projecten die niet regulier in onze begroting zijn opgenomen en eindig zijn. De baten betreffen de dekking van de projectbijdragen, zijnde een incidentele reservemutatie ten laste van de algemene reserve.

Data integratie SOR
De huidige data-integratie voorzieningen waarmee o.a. de essentiële gegevens uit de wettelijke basisregistraties (o.a. BRP, BAG, BGT, BOR en BRO, WOZ) beschikbaar worden gesteld t.b.v. de gemeentelijke dienstverlening zijn verouderd en het beheer is ad hoc geregeld. Digitalisering vraagt steeds meer van deze datastromen.
De wettelijke ruimtelijke basisregistraties worden op landelijk niveau gereorganiseerd. Eén integrale objectenregistratie, namelijk: de landelijk Samenhangende Objecten Registratie (SOR). In deze landelijke ontwikkeling moeten we mee en daarmee bereiken we efficiëntie in de mutatieprocessen, kwaliteit van de basisgegevens in samenhang. Dit is randvoorwaardelijk voor de Omgevingswet en andere digitale overheid ontwikkelingen.
Dit project, met een looptijd van 2024 tot en met 2026, is het gevolg van een landelijke reorganisatie en zien wij dientengevolge als incidenteel.

De dekking komt uit de bestemmingsreserve overheveling restant exploitatiebudgetten.

Implementatie Omgevingswet

De invoering van de Omgevingswet, per 1 januari 2024, gaat gepaard met implementatiekosten (implementeren van nieuwe systemen en werkprocessen, herschrijven plannen en dergelijke). Deze kosten zijn van tijdelijke aard, maar lopen ten minste door tot en met 2027. De rijksoverheid biedt tot en met 2025 middelen aan via een decentralisatie-uitkering van het gemeentefonds. Vanaf 2026 is (nog) geen duidelijkheid en worden kosten betaald uit restantbudgetten en de Algemene Reserve.

Toevoeging BR frictiegelden boventallig personeel

In het spanningsveld van een gemeentelijke organisatie zijn personele fricties onvermijdelijk. Dit heeft geleid tot de vaststelling van het ‘HR frictiebeleid gemeente Venray’. De toevoegingen zijn gebaseerd op 1% van de formatiesterkte. De onttrekkingen betreffen een schatting van uit te betalen bedragen voor personele fricties.

Toelichting incidentele baten
Onttrekkingen Algemene Reserve

De gemeente heeft een algemene reserve die vrij inzetbaar, als die groter is dan nodig voor de normale functie van opvang van fluctuaties en tegenvallers als onderdeel van het weerstandsvermogen. Het beleid is om incidentele kosten, indien mogelijk, te dekken uit deze reserve.

Mutsaersstichting

In 2023 bleek dat de Mutsaersstichting in financiële problemen verkeerde. De gemeenten in Noord- en Midden Limburg (waaronder dus Venray) hebben, onder voorwaarden, de stichting financieel gesteund. Venray heeft die eenmalige steun (€ 936.000) ten laste van de algemene reserve gebracht. Tegenprestatie van de stichting is om nu jaarlijks een bijdrage van € 25.000 te betalen, die we terug laten vloeien in de algemene reserve.

Onttrekking BR huurlasten Brukske

MFC Brukske is eigendom van Wonen Limburg. De gemeente huurt dit pand om het vervolgens weer onder te verhuren ten behoeve van basisonderwijs, sport, gezondheidszorg en wijkactiviteiten. Een deel van de ontvangen subsidiegelden van Rijk en Provincie (€ 1.500.000) worden vanaf 2015 via deze reserve ingezet ter dekking van een deel van de huurlasten van het MFC Brukske.

Brede Spuk sport en bewegen gezondheidsbevordering

Zie de inhoudelijke toelichting bij de ‘Lasten”. Het betreft hier de Rijksbijdrage die verstrekt wordt als een Spuk uitkering.

Spuk criminaliteitspreventie

Zie de inhoudelijke toelichting bij de ‘Lasten”. De baten betreft hier de Rijksbijdrage die verstrekt wordt als een Spuk uitkering.

Onttrekking BR bovenwijks, Landweert stroomvoorziening

Zie de inhoudelijke toelichting bij de ‘Lasten”. Het betreft hier het deel van de investeringsbijdrage die wordt gedekt uit de bestemmingsreserve bovenwijkse werken.

Onttrekking BR Bossen

Deze egalisatiereserve is ingesteld om de pieken en dalen in de bedrijfsvoering van het bos- en natuurbeheer op te vangen. De onttrekkingen betreffen het budgettair neutraal maken van het budget bossen.

Onttrekking algemene risicoreserve grondbedrijf

De wijzigingen betreffen de bijstelling van de budgetten van het grondbedrijf, gebaseerd op de stand van zaken bij de jaarrekening 2024 en de planning van het grondbedrijf voor de periode 2026-2029. Wijzigingen met betrekking tot het grondbedrijf zijn per definitief incidenteel.

Onttrekking BR frictiegelden

Zie de inhoudelijke toelichting bij de ‘Lasten”.

Onttrekking BR Budgetoverhevelingen

Bij de jaarrekening 2024 is een aantal budgetten overgeheveld naar de bestemmingsreserve overheveling restant exploitatiebudgetten. Daarbij is door de budgethouders middels een planning aangegeven wanneer de uitvoering voor de jaren 2026 t/m 2029 gaat plaatsvinden. Op basis van die planning zijn de onttrekkingen verwerkt in de begroting.  

Toelichting structurele onttrekkingen aan reserves
Bestemmingsreserve dekking kapitaallasten
Deze structurele onttrekking betreft de dekking van de afschrijvingslasten van investeringen waarbij middels raadsbesluit gekozen is om de bestemmingsreserve in te zetten.

In deze begroting gaat het om 14 investeringen.