Paragraaf A. Lokale heffingen

4a. Kostendekkende leges en rechten

In het BBV is opgenomen dat gemeenten verplicht zijn om, in hun begroting, per categorie van producten en diensten inzichtelijk te maken en welke kosten en opbrengsten aan de tarieven ten grondslag liggen. Ook moeten de gemeenten daarbij toelichten welke beleidskeuzes er bij de tarifering van de producten en diensten zijn gemaakt. Bijvoorbeeld of er kruissubsidiëring is tussen of binnen product categorieën.

Dit geldt voor de volgende leges, heffingen en rechten: afvalstoffenheffing, rioolheffing, rioolaansluitrecht, leges, marktgelden, havengelden en lijkbezorgingsrechten.
De overige belastingen, OZB, (water)verblijfsbelasting, reclamebelasting, BIZ Smakterheide en parkeerbelasting zijn algemene belastingen en gaan naar de algemene middelen van de gemeente en kunnen door de gemeente vrij besteed worden. De voorwaarden m.b.t. kostendekkendheid gelden hiervoor niet.

Afvalstoffenheffing

De gemiddelde afvalstoffenheffing voor een huishouden (basistarief + variabel tarief) stijgt in 2026 met € 9,27, oftewel 3,5%. Zie de tabel bij ‘Tarieven afvalstoffenheffing’. Met deze lichte stijging blijft de afvalstoffenheffing stabiel. Er zijn enkele veranderingen die opvallen en opmerkingen te maken bij de afvalbegroting.
Verhoging afvalstoffenheffing in lijn met indexering
Onze inzamelaar Remondis mag de prijzen indexeren op basis van het 2 ^e kwartaal van de CBS indexcijfers voor de categorie Goederenvervoer. Deze is nog niet bekend op het moment van schrijven, maar we schatten de indexering op 3,5% voor deze categorie. Dit verklaart het overgrote deel van de verhoging van de afvalstoffenheffing.
Vergoeding Verpact voor PMD nog onzeker
De VNG is samen met branchevereniging NVRD (Koninklijke Nederlandse vereniging voor afval- en reinigingsdiensten) in onderhandeling met Verpact over een nieuwe ketenovereenkomst per 1 januari 2026. De Ketenovereenkomst voorziet onder meer in de vergoeding die gemeenten krijgen voor ingezamelde verpakkingen. Het is nog onbekend wat dit betekent voor de vergoedingen die wij als gemeente ontvangen vanuit Verpact.

Papierinzameling
Het huidige contract loopt nog tot en met 2026. Indien verenigingen in de tussentijd stoppen wordt dit overgenomen door van Munster (professionele beladers). In 2027 gaat de papierinzameling veranderen. Hiervoor wordt begin 2026 een aanbesteding uitgezet.

Verhoging verwerkingskosten milieustation

Een aantal grondstoffen (hard plastic en hout) voor recycling zijn dit jaar fors gestegen. De overige grondstoffen stijgen geleidelijk volgens indexering. Hierdoor stijgt het tarief bij het milieustation voor het aanleveren van grof huishoudelijk afval (max 2m3) van € 15,00 naar € 17,50, het kofferbak tarief van € 7,50 naar € 9,00 en het fijn restafval per zak van € 4,50 naar € 4,70. De overige tarieven blijven gelijk.

Tarieven afvalstoffenheffing

Basis voor de afvalstoffenheffing zijn de kostendekkende tarieven. Deze zijn vastgesteld op basis van begrote kosten voor het inzamelen van afval en de begrote kosten en opbrengsten voor het verwerken van afval. De hieronder weergeven tarieven zijn concepttarieven. De definitieve tarieven voor 2026 worden tijdens de raadsvergadering van december 2025 voor vaststelling aangeboden en kunnen daarom afwijken van de concepttarieven.

Rioolheffing en riolering

In 2025 wordt het Water en rioleringsplan 2026-2029 opgesteld. Dit Wrp 2026-2029 is de opvolger van het GRP 2022-2025. In het najaar zal uw raad worden voorgesteld om dit Wrp vast te stellen. In het Wrp worden, zoals in het GRP, alle kosten zoals onderhoud en vervangen van de riolering op een rij gezet. Daar tegenover staat de rioolheffing als inkomsten. In onderstaande tabel zijn, vooruitlopend op dit Wrp de tarieven opgenomen zoals die in het GRP zijn berekend.

Tarieven Rioolheffing en riolering

De gemeente Venray heeft een rioolheffing om de kosten van de riolering, gedefinieerd in de drie zorgplichten (hemelwater, grondwater en afvalwater), te kunnen betalen. Uit deze rioolheffing moeten alle kosten voor de riolering kunnen worden betaald, zonder een bijdrage van de algemene middelen aan het product riolering. Eventuele tekorten of overschotten worden door middel van de voorziening egalisatie riolering over de jaren uit gemiddeld. Voor 2026 kan de volgende tabel voor de totale inkomsten en uitgaven worden opgesteld.

Rioolaansluitrecht

De kosten voor het maken van een rioolaansluiting zijn afhankelijk van onder andere de diameter, de lengte van de leiding en of het onder vrijverval of via drukriolering kan worden geloosd. Deze kosten worden volgens een vaste verrekening (verordening rioolaansluitrecht) doorberekend aan de aanvrager van de aansluiting. Voor de begroting 2026 wordt gerekend met een verhoging van de tarieven uit 2025 met 1,7%. De tarieven mogen maximaal kostendekkend zijn, maar zijn dat nu niet. Dit wordt veroorzaakt door onder andere de BTW. De definitieve tarieven voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 vastgesteld.

Leges

Leges zijn verschuldigd voor verstrekte diensten en worden geheven om de verschillende taken te bekostigen. Bijvoorbeeld het in behandeling nemen van een aanvraag voor een paspoort of rijbewijs. Ook zijn er leges verschuldigd voor het in behandeling nemen van een omgevingsvergunning, een evenementenvergunning of een drank- en horecavergunning.
De opbrengsten uit de heffing van leges worden gebruikt om de kwaliteit van de verstrekking te waarborgen en om personeels-, huisvesting- en materiaalkosten te dekken. De opbrengst uit de leges mag de totale kosten niet overtreffen.

Vanwege fikse kortingen voor gemeenten vanuit het rijk werd in de begroting 2024 vanaf 2026 (het zgn. 'ravijnjaar') een tekort gepresenteerd van ruim € 5,2 miljoen, meerjarig oplopend. Voor de raad was dat aanleiding om met een motie het college de opdracht te geven een actieplan 'sluitende begroting' op te stellen. Dat heeft geresulteerd in het actieplan 2026, op weg naar het ravijnjaar. Als onderdeel van de stap, verhoging inkomsten, is in 2025 ook gekeken naar het inzichtelijk brengen van de mate van de kostendekkendheid van de leges.

Per hoofdstuk/titel van de legesverordening worden de lasten (directe lasten + overhead + btw) en de totale inkomsten weergegeven. Ook de mate van kostendekkendheid (in %) is opgenomen.

Kruissubsidiëring vindt plaats binnen en tussen de diverse titels. Een verwacht overschot bij de ene activiteit wordt gebruikt voor de dekking van een verwacht tekort bij een andere activiteit/Een overdekking binnen de ene groep diensten wordt gebruikt voor onderdekking van een andere groep diensten.

Marktgelden

Elke standplaatshouder op de markt dient jaarlijks marktgeld te betalen. Hiervoor worden onder meer de kramen, stroom, schoonmaak en verkeersmaatregelen gerealiseerd, alsmede de inzet van de marktmeester. De hoogte van het marktgeld wordt berekend aan de hand van strekkende meters van de kramen. Het marktgeld wordt verhoogd als er stroom wordt afgenomen, afhankelijk van de capaciteit van de aansluiting. Uitgangspunt is dat de tarieven in 2025 stijgen met het inflatiepercentage van 2,1%. De definitieve tarieven voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 vastgesteld.

Havengelden

Elk schip dat de industriehaven van Wanssum aandoet (liggen of laden/lossen) is havengeld verschuldigd. De hoogte van dit havengeld is afhankelijk van de omvang van het schip (tonnen laadvermogen of aantal standaard containers). Dit is vastgelegd in de havengeldverordening. Deze verordening wordt elk jaar geactualiseerd.
Met de opbrengst van het havengeld worden de voorzieningen in de haven beheerd en onderhouden. De tarieven mogen maximaal kostendekkend zijn, maar uit concurrentie overwegingen zijn ze dat nu niet. Om het tekort te dekken wordt gebruik gemaakt van de voorziening egalisatie industriehaven.
In 2025 word het havenbeheerplan 2026-2029 opgesteld en aan uw raad ter vaststelling aangeboden.

Lijkbezorgingsrechten

Venray heeft één gemeentelijke begraafplaats: Boschhuizen. Voor het gebruik van deze begraafplaats worden begraafrechten geheven. Er zijn verschillende tarieven. Zo betaalt men bijvoorbeeld voor het recht op een eigen graf voor een bepaalde periode, het bijzetten van urnen en asbussen of het verstrooien van as. In Venray zijn de legestarieven voor de kosten van begraven in 2020 onderzocht en kostendekkend gemaakt met ingang van 1-1-2021. Vanwege specifieke regelgeving en omstandigheden is de totale exploitatie van de begraafplaats niet kostendekkend. Uitgangspunt is dat de tarieven in 2026 stijgen met het inflatiepercentage van 2,1% conform de uitgangspunten zoals benoemd in de kadernota 2026. De definitieve tarieven voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 vastgesteld.

Beleid/uitgangspunten algemene begraafplaats

Sinds 1972 heeft Venray een algemene begraafplaats. In 1973 en 1974 zijn hier de graven van de Petrus Banden Kerk (katholieke begraafplaats) naar over gebracht. Dit is het begin geweest van de algemene begraafplaats. De graven van de kerk zijn geplaatst in het zogenaamde vak O. Dit vak heeft een aparte status binnen de begraafplaats. Het college van burgemeester en wethouders heeft op 26 juni 2018 de notitie ontwikkeling vak O Begraafplaats Boschhuizen vastgesteld. In 2023 is dit nog een keer beoordeeld. In deze notitie is besloten om vanaf 26 juni 2018 geen leges meer te heffen over de bestaande graven in vak O. Ook is besloten dat er geen (bij)begravingen, dan wel (bij)plaatsingen van urnen worden toegestaan.  

4b. Algemene belastingen

Onroerendezaakbelastingen (OZB)

Iedere eigenaar van een onroerende zaak, zoals een woning of niet-woning is belastingplichtig in het kader van de OZB. Een gebruiker van een onroerende zaak zijnde niet-woning is ook belastingplichtig in het kader van de OZB. Dit met uitzondering van het woondeel van een niet-woning. De definitieve tarieven OZB voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 vastgesteld.

lnflatiecorrectie OZB

In het coalitieakkoord 2022-2026 is vastgelegd dat als uitgangspunt voor de OZB de jaarlijkse inflatiecorrectie wordt gekozen. In de begroting 2026 tot en met 2029 is het inflatiepercentage toegepast zoals vermeld in tabel van de bijlage 2, hoofdstuk 2.1. van de kadernota. In de begroting 2025 is voor 2025 een inflatiepercentage van 2,20% opgenomen. Voor de begroting 2026 hanteren we 2,10% voor 2026, 2,2% voor de jaren 2026 t/m 2028 en voor 2029 2,3%..

Voorlopige belastingdruk 2026 (=OZB+afval+riool)

Op basis van de geldende uitgangspunten bedraagt de voorlopige gemiddelde lastendruk (voor een huishouden van twee of meer personen, die eigenaar en gebruiker zijn van een woning) voor 2026 € 936,32 Dit betekent dat de lastendruk 2026 (=OZB+afval+riool) stijgt ten op van 2025 met 2,4%.

(Water)verblijfsbelasting

De verblijfsbelasting is een algemene belasting. De algemene belastingen komen ten goede aan algemene middelen van de gemeente. Dit betekent dat de opbrengsten niet gelabeld zijn maar voor alle gemeentelijke taken en voorzieningen kunnen worden ingezet. De gemeenteraad bepaalt waarvoor. Daarnaast is de gemeente vrij in het bepalen van de hoogte van het tarief. In het kader van het actieplan 2026 ‘sluitende begroting’ is gekeken naar een verhoging van de opbrengsten van de verblijfsbelasting. Het huidig tarief binnen de gemeente Venray is in 2025 € 1,40. Het gemiddelde tarief verblijfsbelasting in Limburg is in 2025 € 2,20 is (bron: Toeristenbelasting per gemeente 2025 ). Dit is een verschil van 56%. In de raadsvergadering van 24 juni 2025 is ingestemd om het tarief voor 2026 te verhogen naar € 2,00. Het tarief wordt hierbij vermenigvuldigd met het aantal daadwerkelijke overnachtingen. Hierbij is rekening gehouden met een inflatie correctie van de tarieven voor de komende jaren. De definitieve tarieven voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 voor vaststelling aangeboden.

Parkeerbelasting

Parkeerbelastingen geldt voor de afgesloten terreinen Blekersveld, Raadhuisstraat en de parkeergarage. Dit in de vorm van parkeergelden en abonnementen. Daarnaast zijn in bepaalde straten ontheffingen blauwe zone en parkeervergunningen mogelijk. In het kader van het actieplan 2026 ‘sluitende begroting’ is gekeken naar een verhoging van de opbrengsten van de parkeerbelasting. In de raadsvergadering van 24 juni 2025 is ingestemd om het uurtarief van € 1,00 naar € 1,50 te verhogen en het dagtarief van € 3,00 naar € 5,00 te verhogen. Dit om meer inkomsten te genereren en het feit dat de tarieven nooit zijn gecorrigeerd met inflatiecorrectie. De definitieve tarieven voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 voor vaststelling aangeboden.

Reclamebelasting

De reclamebelasting is van toepassing binnen het centrumgebied van de gemeente Venray. De belasting wordt geheven ter zake van openbare aankondigingen (reclame-uitingen) zichtbaar vanaf de openbare weg. De tarieven worden ieder jaar afgestemd met de Ondernemersvereniging Venray Centraal. De gemeente int de jaarlijkse bijdragen en betaalt deze, onder inhouding van de inningskosten, uit als subsidie aan de Ondernemersvereniging Venray Centraal.
Naar verwachting zullen de tarieven de komende jaren gelijk blijven. De definitieve vaststelling van deze tarieven moet echter nog plaatsvinden tijdens de najaarsvergadering van de ondernemersvereniging Venray Centraal.

BIZ-Smakterheide

Op grond van de Bedrijven–Investerings-Zones (BIZ) is het mogelijk om binnen een nader af te bakenen gebied (zoals een bedrijventerrein) alle ondernemers gezamenlijk mee te laten betalen aan de kwaliteitsverbetering van de bedrijfsomgeving. Daarbij gaat het dan om activiteiten gericht op het bevorderen van de veiligheid en ruimtelijke kwaliteit binnen het betreffend gebied. Hiermee wordt het “freeriders” gedrag voorkomen. De gemeente int de jaarlijkse bijdragen en betaalt deze, onder inhouding van de inningskosten ad € 3.500, uit aan de Ondernemersvereniging Smakterheide.
De huidige BIZ loopt in 2025 af. Op dit moment wordt bekeken of er een voldoende draagvlak is in de ondernemersvereniging Smakterheide (BIZ) voor een nieuwe BIZ voor de periode van vijf jaar. Hiervoor zal een separaat voorstel worden gedaan. De eventuele nieuwe tarieven BIZ voor het belastingjaar 2026 worden in de raadsvergadering van december 2025 vastgesteld. De huidige tarieven bedragen: